Vanaf 3 september 2018 tot en met januari heb ik stage gelopen bij de Werkgroep Grauwe Kiekendief (tegenwoordig Grauwe Kiekendief - Kenniscentrum Akkervogels). Op deze pagina zal ik na iedere week een korte samenvatting geven van wat ik heb gedaan en gezien.
Week 19
30 januari 2019
Aan al het mooie komt een eind: ook al blijf ik ook na januari nog actief voor de WGK, inmiddels overigens 'Grauwe Kiekendief - Kenniscentrum Akkervogels (GKA)' geheten, mijn officiële stageperiode is inmiddels voorbij. De huurauto is ingeleverd, nog enkele percelen zijn geteld op muizenactiviteit.
Hoogtepunten van de week: enkele Knobbelzwanen met halsbanden (alweer), ook al waren dat gedeeltelijk dezelfden als vorige week. Verder weer een mooi aantal Ruigpootbuizerds, waaronder zenderkiek Janosch, maar ook een mooi adult mannetje, die vanuit sommige perspectieven meer op een gewone buizerd lijkt (foto boven dit stukje).
Absolute hoogtepunten van deze week: twee soorten akkervogels die ik nog heb kunnen toevoegen aan mijn levenslijst. Beide behoorlijk in zwaar weer, maar, misschien niet toevallig, in Groningen nog aanwezig. Allereerst een groepje Patrijzen, elf stuks, op een grasperceel en daardoor niet supergoed te fotograferen. Het werd echter nog mooier: in een enorme groep Geelgorzen, Vinken en Kepen zat in ieder geval één Grauwe Gors, bij een wintervoedselveldje. Deze typische akkervogel, mascotte van Avifauna Groningen, liet zich goed fotograferen en bleef lang zitten (hieronder)!
Week 18
27 januari 2019
Een erg speciale week, zo tegen het einde van mijn officiële stageperiode. In deze week lag er namelijk een mooi laagje sneeuw en dat gaf een prachtige sfeer en mooie foto's.
Voor de sneeuw stond er nog een veldwerkdag naar Texel op het programma. Hier waren we opnieuw bij enkele vogelakkers om tellingen uit te voeren en daarnaast gingen we op zoek naar braakballen op een perceel waar Velduilen hun slaapplaats hebben. We vonden er een handjevol en zagen vier Velduilen vlak voor ons opvliegen. Verder zagen we wat Blauwe Kiekendieven, jagend boven vogelakker en een veld Japanse Haver.
In de haven van Texel zagen we verder een Dodaarsje onderduiken en op zee scoorde ik een nieuwe soort voor m'n levenslijst: Zeekoeten (zie de hiervoor bedoelde pagina).
Onder: een dot-aars doet zijn naam aan.
Onder: een adult mannetje Blauwe Kiek.
Na de sneeuw ging ik weer naar het oosten. Vanwege de sneeuw werd het tellen van muizenholletjes bemoeilijkt en dus was het hoofddoel deze twee dagen gewoon weer het maken van protocollen. Hoogtepunten deze dagen waren:
- Uiteraard enkele Ruigpootbuizerds, waaronder zenderruigpoot Janosch.
- In de omgeving van de Haansplassen liep een Vos over de besneeuwde percelen, die allerminst schuw was (rechts).
- Twee IJsvogels, waarvan er één blijkbaar nog een goed visplekje had gevonden.
- Enkele aflezingen van Knobbelzwanen, sommigen met halsband, maar ook twee met metalen ring.
De twee échte hoogtepunten waren echter waarnemingen van twee belangrijke soorten voor de Werkgroep: een Velduil die prachtig neerstreek naast de weg en daar rustig bleef zitten (rechts) én Blauwe Kiekendieven jagend in de sneeuw. De mooiste was hiervan op de vogelakker op de Haansplassen: deze vogel kwam enorm dichtbij en liet zich prachtig fotograferen (hieronder)!
Week 17
15 januari 2019
Na een rustige kerstperiode op het gebied van stage, begon deze week het veldwerk weer. De slechte weersomstandigheden vergemakkelijkten het veldwerk, tellen van muizenholletjes, helaas niet bepaald. Ook de eerste (net-niet-)storm van 2019 maakte het er niet makkelijker op. Toch nog wat hoogtepunten op een rijtje:
- Grauwe Gans met blauwe halsband (LKN) uit Noorwegen is nog steeds aanwezig in de omgeving van De Gaast.
- Ook de Bonte Kraai die zich in de buurt van Drieborg ophield is hier nog steeds te vinden.
- Zes Grote Zaagbekken hielden zich op in een vaart.
Helaas is het aantal Blauwe Kiekendieven en Ruigpoten de laatste tijd een beetje minder hoog. Waar de vogels zich ophouden is de vraag, want op de slaapplaatsen worden ze wel te zien.
Week 15 & 16
21 december 2018
Niet elke week is spectaculair. Vandaar dat ik afgelopen week niet een apart verslagje heb geplaatst. Wel maakte ik deze weken weer enkele protocollen van Blauwe Kieken en daarnaast nam ik afscheid van college-stageloper Janosch, die weer is vertrokken naar Duitsland.
Week 16 was een stukje spectaculairder. Op dinsdag stond weer een dag veldwerk op Texel op het programma. Hier zijn Jitty en ik onder andere op pad geweest met Eckard Boot van Natuurmonumenten en Siebold van Breukelen van De Lieuw. Op deze dag zagen we me name erg veel Velduilen, onder andere zeven stuks in een referentieperceel bij een vogelakkertelling! Verder ook enkele Blauwe Kiekendieven, jagend boven vogelakkers (zie foto's onder dit artikel)!
In Oost-Groningen maakte ik deze week met name progressie op het gebied van de muizenanalyse. Ik hield me bezig met het inventariseren van muizenactiviteit op grasland, luzerne en vogelakkers en ging bij Jitty bij enkele boeren langs om toestemming te vragen. Een zeer nuttige en leerzame week dus.
Week 14
6 december 2018
Een trieste week van mijn stage, waarin het dieptepunt de vondst van GPS-Ruigpootbuizerd 'Elvira' was... De vogel, die slechts anderhalve week geleden nog werd voorzien van een datalogger, is dood gevonden, waarschijnlijk zwaar ondervoed, onder zijn slaapplaats door collega Tonio, nadat de datalogger al enkele dagen geen signaal meer had afgegeven.
Op de maandag stond het tellen van vogelakkers op Texel op het programma, hetgeen net lukte voordat de regen intrad. Enkele leuke waarnemingen die we op het eiland deden waren een Smelleken, meerdere Sperwers, een Roodborsttapuit op de vogelakker, vier Dodaarsjes in een sloot en een grote groep Kleine Zwanen (84!).
Het enige hoogtepunt van de dag in Groningen, naast de Ruigpoten en Blauwe Kieken, was een prachtig adult vrouwtje Groene Specht in de tuin in Bellingwolde (zie hieronder).
Week 13
28 november 2018
In de twee dagen van deze stageweek zag ik, naast de nodige Blauwe Kieken, weer veel Ruigpootbuizerds. Samen met mijn collega-stageloper Janosch zocht ik 's ochtends naar exemplaren, ook op plekken die we nog niet per se kenden. Met succes, ik zag er in totaal 8 à 10 vogels. Hieronder was ook de vogel die afgelopen zaterdag met succes is gevangen en is voorzien van een datalogger!
Deze week was verder erg succesvol op het gebied van nieuwe soorten voor de levenslijst, zie het speciale kopje op deze website. Op dag 1 zag ik een Bonte Kraai, op dag 2 een Goudvink, zowaar in de tuin van onze verblijfplaats bij Bellingwolde!
Week 12
23 november 2018
Naast het protocolleren van jaaggedrag hielp ik deze week mijn collega-stageloper Janosch met het zoeken naar Ruigpootbuizerds. Hij vertrekt al over enkele weken en daarom is er inmiddels enige haast geboden bij het vinden van een goede plaats om een Ruigpoot te vangen en te voorzien van een GPS-logger.
Uiteraard lukte het ook deze week weer om enkele protocollen te maken, al waren de bijbehorende foto's deze week heel wat donkerder dan vorige week door de weersomstandigheden.
Week 11
16 november 2018
Zoals de vorige stageweek begon met een werkoverleg, was het dit keer een avond met vrijwilligers in De Biotoop in Haren die een nieuwe stageweek inluidde. Hier stond het uitpluizen van braakballen uit het broedseizoen op het programma. Een erg geslaagde avond met aardige mensen en een mooi resultaat.
De dag erna was er weer eentje in het veld: uiteraard stond het protocolleren van jaaggedrag van Blauwe Kiekendieven weer op het programma en tegelijkertijd zocht mijn medestageloper Janosch naar Ruigpootbuizerds. En: wat een topdag was vandaag. De dag begon rond zonsopkomst al met drie Slechtvalken en een Grote Gele Kwikstaart, waarna de eerste Ruigpootbuizerd ook meteen volgde. Daarna kwam het echte spektakel, met een gebied waarin vier Ruigpoten en nog meer Blauwe Kieken continu aan het jagen waren: en dat vlakbij. Hier kwam ook een groep van elf Kleine Zwanen aanvliegen én zagen we een Rouwkwikstaart!
De dag eindigde met wederom jagende Blauwe Kiekendieven, boven een met spinnenwebben bedekt grasland bij zonsondergang. Dat leverde de onderstaande foto op, die meer op een schilderij lijkt dan een onbewerkte foto!
Week 10
11 november 2018
Deze tiende stageweek begon met een werkoverleg, waarbij het grootste gedeelte van het personeel van de Werkgroep aanwezig was. Een erg leerzame ervaring, om te kijken hoe het achter de schermen er aan toe gaat bij een dergelijke organisatie.
Wat betreft het veldwerk was uiteraard het belangrijkste weer het maken van protocollen. Het is inmiddels al geen nieuws meer dat dat ook deze week weer goed is gelukt. Ook de aanwezigheid van Ruigpootbuizerds is inmiddels geen verrassing meer.
De mooie en wél verrassende waarneming van de week was een gekleurringde 'gewone' Buizerd (Buteo Buteo). De oranje kleurring, L|K, zou volgens CR Birding ergens uit zuidoost Friesland afkomstig zijn. De terugmelding heb ik tot op heden nog niet ontvangen.
Week 9
2 november 2018
Deze negende stageweek begon met een stagedag 'thuis'. Ik nam een kijkje bij een vogelakker nabij Holwerd/Waaxens, op zoek naar (uiteraard) Blauwe Kiekendieven. Die vond ik hier, maar dan wel op de omliggende graslanden. Alsnog besloot ik hier protocollen van te maken. Op de vogelakker en met name het veld ernaast waren verder erg veel Buizerds en Vinkachtigen (Vink, Keep, Groenling) te zien.
Ook twee dagen in Oost Groningen stonden weer op het programma. En wederom waren dit succesvolle dagen: inmiddels zijn er volop Ruigpootbuizerds in de omgeving (ook op vogelakkers!), om over Blauwe Kiekendieven nog maar te zwijgen. Beide soorten lieten zich van tijd tot tijd prima fotograferen.
Verder deed ik enkele aflezingen: vier Knobbelzwanen bij elkaar, een Grauwe Gans uit midden Noorwegen en een Nijlgans uit Groningen stad.
Het hoogtepunt voor mij persoonlijk was, hoewel moeilijk kiezen met alle Kiekendieven en Ruigpootbuizerds, twee Kraanvogels, rustend op een akker rond zonsopkomst. Hier stonden de twee rustig naar voedsel te zoeken, totdat ze na ongeveer een kwartier wegvlogen. Voor mij was het de eerste keer dat ik Kraanvogels van zo dichtbij zag.
Week 8
28 oktober 2018
Niet elke week kan natuurlijk spectaculair zijn. Vanwege de vakantiedienstregeling in het OV besloot ik deze week met name thuis tijd te besteden aan het uitwerken van mijn protocollen. Maar: op donderdag ging ik mee naar Texel voor het tellen van Vogelakkers. Met name lijsterachtigen (Koperwieken, Kramsvogels, Zanglijsters en Merels) kwamen we erg veel tegen. Verder namen we een kijkje bij een vrij nieuw aangelegde Vogelakker.
Week 7
19 oktober 2018
Deze week was natuurlijk al geslaagd voordat ik überhaupt vertrok naar het oosten, vanwege de vondst van zendersteppekiek Selja. Desalniettemin zorgden de twee dagen in Groningen ervoor dat de week nóg geslaagder was, met wederom veel procollen van zowel adulte als juveniele vogels en op verschillende habitats.
Verdere leuke waarnemingen deze week: vier Grauwe Ganzen met halsband, waarvan één uit de omgeving van Aurich en de andere drie van een Spaans project. Hier heb ik tot op heden nog geen terugmelding van ontvangen. Verder zagen we een IJsvogel snel wegvliegen vlak boven het water, een Groene Specht én een zeer agressieve Smelleken, die alles aanviel wat in de buurt kwam en zich ook veelvuldig met mijn protocollen bemoeide!
Week 6
14 oktober 2018
Er gaat geen week voorbij zonder zeldzaamheden tot nu toe en ook deze week kwam er weer een 'rode' soort voorbij: een overvliegende Kraanvogel! Hoewel dit op waarneming.nl de enige rode soort was, kwam er nog een rode soort overvliegen: een prachtige adulte Rode Wouw kwam vlak over ons langs vliegen liet zich ook nog eens goed fotograferen (rechts)!
Verdere hoogtepunten waren twee aflezingen van Knobbelzwanen (een Arnhemring én Helgolandring), zie foto's rechts,
Wat betreft de vogeltrek: naast de Wouw en Kraanvogel zijn er inmiddels ook wat juveniele Blauwe Kiekendieven binnegekomen en is het totaal aantal alweer wat gestegen. Dit heeft deze week ook geresulteerd in een recordaantal protocollen (rond de twintig in twee dagen).
Week 5
5 oktober 2018
Wederom een productieve week: steeds meer Blauwe Kiekendieven doen inmiddels Oost-Groningen aan (foto's rechts). Wat betreft de Ruigpootbuizerds, de hoofdsoort voor mijn medestageloper, was deze week niet productief: helaas was er deze week geen enkele Ruigpoot in ons gebied te bespeuren.
Andere waarnemingen betroffen vooral enkele Slechtvalken, een enkele Smelleken en nog wat Bruine Kiekendieven, op het gebied van roofvogels. Verder deden we een vogeltelling op de Vogelakkers nabij het Schildmeer/Dannemeer. Hier zagen we vooral Veldleeuweriken, Graspiepers en Rietgorzen. Verder vond ik het hoofd van een Kerkuil (!), vermoedelijk afgebeten door een Vos.
Andere leuke waarnemingen van deze week: een overvliegende Grote Gele Kwikstaart (bij Station Winschoten), Roodborsttapuiten bij de Tjamme en de Gaast (onder) én enkele aflezingen (een Lepelaar, twee Knobbelzwanen en twee Grauwe Ganzen).
Week 4
27 september 2018
Na alle mooie en bijzondere waarnemingen van de afgelopen drie weken, lijkt het haast niet beter te kunnen. Uiteraard was ook deze week weer het doel om het jaaggedrag van Blauwe Kiekendieven te protocolleren en daarom vertrok ik dinsdagochtend, met een flinke verkoudheid, weer richting Noordoost Nederland. Het eerste doel was echter duidelijk: mijn medestudent/stageloper had vorige week, toen ik weer in Friesland was, een Visarend gezien bij de Gaast, in ons werkgebied. Dit was een soort die ik absoluut graag eens van dichtbij wilde zien en dus een wenssoort van dit jaar. Niet lang na aankomst hadden we meteen geluk: zitten op een akker, de Visarend! Hoewel de vogel na opvliegen vrij snel vertrok, hadden we twee dagen later het geluk dat 'ie vlakbij ons aan het jagen sloeg en vlak over ons heen vloog.
Uiteraard was de Visarend niet de enige mooie waarneming van deze week. Erg belangrijk: steeds meer Blauwe Kiekendieven stromen binnen in het werkgebied en dat zorgt ervoor dat ik genoeg te doen heb de komende tijd! De teller staat inmiddels op redelijk zeker 9 stuks (4 man, 4 vrouw, 1 juveniel). Onder dit stukje enkele foto's. Hieronder een overzicht van andere mooie waarnemingen!
Ruigpootbuizerd, 27 september. Een belangrijke soort voor mijn medestageloper en ook meteen de eerste waarneming van een Ruigpoot van dit seizoen (volgens Waarneming,nl)! Na een korte tijd jagen boven het gras én boven een Vogelakker vertrok hij richting west.
Op een akker met maisstoppels zat een grote groep Grauwe Ganzen, waartussen ook twee met halsbanden. In tegenstelling tot de meeste aflezingen, bleken deze twee niet op één van de Waddeneilanden geringd te zijn (of ergens anders in Noord-Nederland), maar in Zuid-Zweden. In de Breebaartpolder las ik verder twee Lepelaars en een Knobbelzwaan af.
Week 3
20 september 2018
Een prachtige week met warm, zonnig weer. Niet alleen erg veel protocollen van jagende Blauwe Kiekendieven (foto's rechts), maar ook prachtige andere waarnemingen. Wederom een overzicht.
Roodpootvalk, 17 september. Hoewel we in het veld dachten dat dit om een Boomvalk ging, bleek bij bestuderen van de foto op de computer dat dit toch echt een Roodpootvalk bleek te zijn geweest! Vermoedelijk gaat het om een ander exemplaar dan op ongeveer hetzelfde plekje gezien vorige week, want dit exemplaar kwam vanuit noord strak overvliegen.
Smelleken, 17 september. Aan de zeedijk kwam dit klein maar fijne roofvogeltje razendsnel aanvliegen. Ik ben dan ook erg blijf dat het me in deze paar seconden gelukt is een redelijk goede foto te maken!
Een nieuwe soort voor mijn levenslijst op 18 september: de Steppekiekendief! Zie hiervoor ook deze pagina en de foto hieronder.
Slechtvalken zag ik ook vrij veel deze week: zowel overvliegend, jagend als foeragerend.
Verder deze week: een groep Geelgorzen, een groep Staartmezen, Tapuiten en Paapjes.
Week 2
15 september 2018
De tweede week van mijn stage was in één woord weer fantastisch. Ik heb drie dagen in Oost-Groningen doorgebracht deze week en erg veel gezien. De eerste jagende Blauwe Kiekendieven kunnen protocolleren, belangrijk voor mijn stageopdracht, muizenholletjes geteld en een vogelakker geteld. Hieronder weer de hoogtepunten!
Ree met kleurafwijking, 10 september. Een opvallende verschijning!
Grote Canadese Gans, 10 september. Niet een zeldzame soort, maar wel een grote groep, in elk geval niet aantallen die ik vaak zie. Een groep van 200 vogels hield zich op op de stoppels.
Slechtvalken, 11 september. Op drie verschillende plaatsen een juveniele Slechtvalk vandaag. De eerste overvliegende had een vrij grote prooi in de klauwen, vermoedelijk een duif.
Geelvlekheidelibel, 13 september. Een superwaarneming, per toeval! Eerst ingevoerd als Gewone Oeverlibel, maar na de opmerking op waarneming.nl blijkt dit inderdaad een duidelijke Geelvlekheidelibel! Rechtsboven is een foto te zien.
Aflezingen, 13 september. 13 aflezingen vandaag tijdens het uitstapje naar het Dannemeer e.o.: 10 Grauwe Ganzen, een Lepelaar uit 1999 en twee juveniele Knobbelzwanen.
Roodpootvalk, 14 september. Een prachtige ontdekking op de ochtend vroeg! Samen met Jitty kwamen we per toeval dit juveniele exemplaar op de kale akker tegen. We hadden ook nog het geluk dat hij/zij uitgebreid te tijd nam om zich te poetsen (rechts).
Week 1
8 september 2018
In deze eerste week van mijn stage heb ik meteen erg veel gedaan en gezien. Met name het verkennen van de omgeving (Oost-Groningen) stond op het programma, maar ook een erg leerzame dag op Texel stond op het programma! Hier leerde ik onder andere hoe het in kaart brengen van muizenacticiteit volgens het protocol van de WGK in zijn werk gaat.
Uiteraard deed ik ook erg veel waarnemingen. Voor alle waarnemingen van deze week, klik hier. Hieronder zijn daarnaast wat waarnemingen te zien die ik zelf als hoogtepunten beschouw:
- Boomvalk, 3 september. Rustend op een akker.
- Bandheidelibel, 3 september. Op een vogelakker zat deze prachtige en goed herkenbare libellesoort.
- Gele Luzernevlinder, 3 september. Ook aanwezig op diverse plaatsen, met name op de vogelakkers. Een nieuwe soort voor mijn levenslijst.
- Hybride Bonte Kraai x Zwarte Kraai, 3 september. Helaas geen volbloed Bonte Kraai, maar wel leuk om tussen de gewone Zwarte Kraaien deze 'variant' tegen te komen.
- Icarusblauwtjes, 4 september. Vandaag zag ik op Texel erg veel Icarusblauwtjes op verschillende plaatsen. Prachtige vlinders, waarvan ik onder andere de foto rechts boven maakte. Hiernaast zag ik overigens ook meerdere Kleine Vuurvlinders (tweede foto van boven). Een derde leuke vlindersoort van vandaag, een nieuwe voor mij: de Klaverspanner.
- Twee soorten voor de nieuwe levenslijst (4 september): Zwarte Zee-eend en Dwergstern! Zie de hiervoor bestemde pagina.
- Blauwe Kiekendief, 6 september. Daar is 'ie al: de eerste Blauwe Kiekendief in mijn werkgebied de komende tijd (foto rechtsonder)! Een jagend vrouwtje, boven vermoedelijk muisrijk grasland gezien de andere aanwezige vogels.
Maak jouw eigen website met JouwWeb